Nghiên cứu mới: Không khí quanh trường học có thể khiến trẻ dễ bị cận?

Cận thị đang trở thành “đại dịch thầm lặng” trong học đường châu Á. Đặc biệt, theo cảnh báo mới nhất của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), 80% - 90% trẻ em ở châu Á, bao gồm Việt Nam, có thể bị cận thị vào năm 2050. Cận thị là một trong các loại tật khúc xạ phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt ở lứa tuổi học đường. Theo thống kê mới nhất, tỉ lệ trẻ em mắc tật cận thị vào khoảng 20-40% ở khu vực thành thị và 10-15% ở khu vực nông thôn.

Bên cạnh yếu tố di truyền và thói quen sinh hoạt, các nhà khoa học đang ngày càng quan tâm đến một tác nhân khác: chất lượng không khí. Một nghiên cứu công bố trên PNAS Nexus (2025) đã phát hiện mối liên hệ đáng kinh ngạc giữa ô nhiễm không khí và thị lực của trẻ em. Phân tích gần 30.000 học sinh tại Thiên Tân (Trung Quốc) bằng mô hình học máy tiên tiến, nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng: Khi nồng độ của hai chất ô nhiễm chính là NO2 và PM2.5 trong không khí càng thấp, thì thị lực không chỉnh kính (UCVA) của trẻ càng tốt.

_{UCVA đo khả năng nhìn của mắt khi chưa đeo kính hoặc chưa phẫu thuật điều chỉnh thị lực.}

👀 Ô nhiễm không khí: Mối nguy vô hình với thị lực trẻ

Ô nhiễm không khí không chỉ làm tổn thương phổi và tim, mà còn mà còn tác động trực tiếp đến bề mặt và cấu trúc của mắt. NO₂ và PM2.5 có thể gây viêm kết mạc, kích thích quá trình oxy hóa và làm rối loạn cơ chế tự phục hồi của giác mạc, từ đó thúc đẩy quá trình giãn nhãn cầu, dẫn đến tăng nguy cơ cận thị sớm.

Đáng chú ý, trẻ tiểu học – nhóm có thị lực đang phát triển mạnh nhất, lại chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

📊 Không khí sạch mang lại lợi ích lớn nhất cho lứa tuổi học đường

Phát hiện quan trọng nhất từ nghiên cứu: Tác động của không khí sạch không giống nhau ở mọi lứa tuổi.

🏫 Trường học – Nơi khởi đầu cho tầm nhìn trong lành

Trẻ em dành hơn 10 giờ mỗi ngày tại trường, vì thế chất lượng không khí trong và quanh khuôn viên học đường đóng vai trò quyết định. Những giải pháp như máy lọc không khí trong lớp học, khu vực “không khói bụi” quanh trường, hay giờ tan học không xe cơ giới không chỉ giúp cải thiện chất lượng không khí, mà còn bảo vệ thị lực và khả năng tập trung của trẻ.

🌏 Không khí sạch hôm nay – Tầm nhìn sáng ngày mai

Nghiên cứu của Đại học Y khoa Thiên Tân và Đại học Birmingham đã khẳng định: không khí sạch là yếu tố có thể can thiệp và cải thiện được. Cải thiện chất lượng không khí học đường không chỉ là hành động vì sức khỏe, mà còn là chiến lược đầu tư dài hạn cho giáo dục. Một môi trường trong lành giúp học sinh phát triển toàn diện, giúp giáo viên giảm mệt mỏi và tăng hiệu suất giảng dạy, đồng thời thể hiện tầm nhìn và trách nhiệm của nhà trường với cộng đồng.

Tại IQAir, chúng tôi tin rằng mỗi hơi thở sạch là nền tảng cho một thế hệ khỏe mạnh và sáng suốt hơn. Công nghệ lọc không khí HyperHEPA độc quyền của IQAir có khả năng loại bỏ 99,97% hạt bụi siêu mịn kể cả các hạt nhỏ hơn virus, mang lại bầu không khí trong lành trong từng lớp học, thư viện và khu sinh hoạt chung.

Với IQAir, trường học không chỉ là nơi học tập, mà còn là không gian nuôi dưỡng sức khỏe, trí tuệ và tương lai.

Nguồn: Chen, X., Dai, Y., Wei, R., Du, B., Lu, C., MacKenzie, A. R., ... & Yan, H. (2025). Benefits of clean air for school children's vision health. PNAS Nexus, 4(9), pgaf279.